Klaplopen2.0

Mijn goede vriend Jan Willem Wolff heeft een verzameling van honderd miljoen miljard bierviltjes. Zelf bij elkaar gesprokkeld, maar vooral gekregen van anderen, door simpelweg te vragen. "Ga je naar Peru? Zou je een paar Peruaanse biervilten voor me mee willen nemen, die heb ik namelijk nog niet." Omdat Jan Willem heel sympathiek is, doen mensen hem graag die kleine moeite en stoppen ze een paar exotische viltjes in hun bagage.
Deze werkwijze heeft nu een naam (en een website, en een #hashtag op Twitter): durf te vragen. Mensen stellen hun vraag (op twitter, of tijdens een speciale bijeenkomst) en anderen helpen hen om het antwoord te vinden. Durftevragen werkt met "waardebepaling achteraf": als je geholpen bent bepaal je zelf wat je voor die hulp over hebt.
Laat me vooropstellen: zowel durftevragen als waardebepaling achteraf zijn concepten die ergens op slaan en die ontwikkeld zijn door mensen die ik hoog acht. Maar ze zijn bedoeld voor specifieke situaties. Durftevragen is vooral zinvol voor het soort vragen dat niet met een zak geld op te lossen is, maar misschien wel met de gebundelde denkkracht en adresboekjes van een aantal gemotiveerde mensen. Waardebepaling achteraf is vooral zinvol als de klant vooraf niet goed de waarde van de dienst kan inschatten, maar achteraf wel.
Helaas zijn er steeds meer uitvreters en klaplopers die het niet begrijpen, of het juist heel goed begrijpen en voor een dubbeltje op de eerste rang willen zitten. Die vragen of ze een busje kunnen lenen, of iemand een tekst kan vertalen of corrigeren, of iemand een klus voor ze heeft. Kortom, allemaal dingen waarvoor je prima op marktplaats terecht kunt. En zelfs mensen die onder het mom van waardebepaling achteraf van onze advisering of onze faciliteiten gebruik maken en dan achteraf melden dat ze helaas geen budget hebben.
Hoedt u voor deze klaplopers2.0!

De krant van morgen

In mijn vorige post stelde ik dat kranten het loodje leggen omdat ze verslagen worden op de inkomstenkant van hun verdienmodel. Ze verliezen aandeel in de advertentiemarkt aan Google, Doubleclick en Tradedoubler omdat die de adverteerders meer waar voor hun geld leveren.
Voor de volledigheid: kranten hebben ook een probleem aan de kostenkant van het verdienmodel. Het productie- en distributie-apparaat van een krant is duur en bovendien liggen de kosten op de korte termijn vast. De drukkerij en de redactie blijven even veel geld kosten als de oplage vijf procent daalt. Kranten kunnen moeilijk 'terugschalen' en dat is uiteindelijk wat ze de kop gaat kosten nu de inkomsten teruglopen.
Kranten zijn een product van het industriële tijdperk. Ze zijn onderdeel van de heilige drie-eenheid van de negentiende en twintigste eeuw: massaproductie, massamedia en massaconsumptie. Die tijd is voorbij.
De 'krant' van morgen heeft volgens mij de volgende eigenschappen:

• Internet centraal. De webredactie is de redactie. De website is de krant. De rest is bijzaak.
  
• De lezers schrijven mee. Internet is een participatief medium en waarom zou de redactie alle content moeten produceren?
  
• Een eigen smoel. Anders kan ik net zo goed teletekst lezen.
  
• Multimediaal. Geschreven tekst, foto's, maar ook filmpjes en podcasts. Mogelijk ook spin-offs op andere platforms; misschien zelfs een papieren weekkrant.
  
• Op maat gemaakt. Ik verwacht van een web-krant dat hij, net als amazon.com, uit mijn gedrag leert wat ik wel en wat ik niet interessant vind.
  

De dagbladuitgevers gaan zo'n krant niet maken; ze zijn te bang hun papieren titels te kannibaliseren. Of heel misschien De Telegraaf, want die heeft met Sp!ts, GeenStijl en Wakker Nederland bewezen multimediaal te kunnen denken en het experiment niet te schuwen. Maar waarschijnlijker is dat de innovatie, zoals zo vaak, van buitenstaanders komt.

Waarom kranten doodgaan

Kranten denken dat hun business nieuws maken is. Ze produceren 'nieuws', en het is niet meer dan fair dat consumenten betalen voor het lezen van dat nieuws. Internet of geen internet. Maar zoals Bart Brouwers, hoofdredacteur van Sp!ts, terecht zegt: krantenlezers betalen niet voor nieuws. Nooit gedaan ook. Het abonnementsgeld is net genoeg om de fysieke productie en distributie van de krant mee te betalen. Krantenlezers betalen voor het verpakken en thuisbezorgen van het nieuws, niet voor het maken ervan.

Omdat kranten denken dat hun business nieuws maken is, nemen ze maatregelen om te voorkomen dat dat nieuws gestolen wordt. Ze verstoppen hun spullen achter een betaaldeur, ze maken ze onvindbaar voor aggregators (het 'briljante' idee van Mark Cuban dat op Newsweek.com kundig gefileerd wordt) en ze slepen, zoals Trouw, de copyright-schenders voor de rechter.

Als de business van kranten inderdaad nieuws maken was, zou dit alles ergens op slaan. Maar dat is het niet. De business van kranten is advertenties verkopen. En er zijn inmiddels partijen die daar veel en veel beter in zijn dan de kranten. Google voorop. Als ik een advertentie plaats in De Telegraaf, bereik ik een miljoen mensen waarvan ik weinig meer weet dan dat ze in Nederland wonen. Als ik Google Adwords gebruik, bereik ik precies de mensen die op zoek zijn naar mijn producten en bovendien betaal ik pas als ze doorklikken naar mijn site.

En daarom gaan kranten dood. Omdat ze verslagen worden op hun core business: het verkopen van advertenties. Omdat ze hun adverteerders niet kunnen vertellen wie de advertenties zien en hoe dat hun gedrag beïnvloedt. En omdat websites dat wel kunnen.

Journalisten horen in de kroeg

Twitter heeft gisteren, op Koninginnedag, weer eens laten zien wat het in essentie is: de dorpskroeg. Er werd geklaagd over ramptoerisme en mensen die allemaal hetzelfde schreeuwen, maar wat verwacht je dan? Het grote verschil met bijvoorbeeld de noodlanding op de Hudson was dat de aanslag van gisteren live op de televisie te zien was. Er was vrijwel niets wat de burgerjournalisten onder de twitteraars aan nieuwe feiten konden brengen. (Eén uitzondering: twitteraar Menno Dijk die op twee meter stond van de plek waar de auto door de menigte knalde en als eerste meldde dat het zeker geen ongeluk was, maar een bewuste aanslag.) De oude media deden adequaat verslag en de twitteraars renden naar hun kroeg om te doen wat je in zo'n geval doet: boos zijn, speculeren en proberen de verschrikkelijke gebeurtenissen te duiden. Met (burger)journalistiek had het allemaal niets te maken.

Wat niet wil zeggen dat Twitter geen journalistieke functie kan hebben. Soms komt er iemand rechtstreeks uit New York de kroeg binnenrennen die roept: "Heb je het al gehoord? Er is een vliegtuig in de Hudson gestort. Kijk deze foto maar!" Of er strompelt een Georgiër binnen, die meldt dat Russische troepen oprukken naar Tbilisi. De dorpskroeg is een goede plek om te zitten, als je journalist bent. Iemand die iets roept is op zich geen nieuws, maar kan voor een journalist wel een mooie lead zijn. Als de journalist zijn ding heeft gedaan (feiten checken, onafhankelijke tweede bron vinden, eventueel wederhoor toepassen en wat je nog meer leert op de School voor de Journalistiek), dan pas is het nieuws.

Maar gisteren was de twitterkroeg er vooral voor drank, troost en woede. Toch kwam er nog wel iemand binnenrennen, en die riep: "Ik weet wie het gedaan heeft!" Ook dat was geen nieuws; het was nog niet gecheckt en het bericht bleek later ook niet helemaal juist te zijn, maar er was geen journalist aanwezig om dat aan de mensen in de kroeg uit te leggen. Die hadden hun touwen, fakkels en hooivorken al gegrepen en waren naar buiten gerend ...

4x4 zoekt weer kunstenaars

Binnenkort beginnen we met een nieuwe run voor 4x4, een concept dat we samen ontwikkeld hebben met Kunstenaars & Co voor kunstenaars en bedrijven. Dit is een programma waarin kunstenaars en mensen uit het bedrijfsleven samenwerken. In een team gaan ze een oplossing bedenken voor een moeilijk probleem en dit probleem wordt aangeleverd door een bedrijf uit de provincie Groningen.

Ben jij creatief, kan je goed out of the box denken, maar vind je het moeilijk om hier zakelijk mee uit de voeten te komen? Wil je in vier middagen veel leren en wat bijverdienen? Doe dan mee!

Lees alles over dit project op www.vierkeervier.nl

Overheid, banken en markten

Discussies over de oorzaken van en oplossingen voor de bankencrisis suggereren veelal een tegenstelling tussen regulering en marktwerking. Dat is onzin. Er is meer regulering nodig om de financiële markten beter te laten werken.

Ik ben een nette neo-klassieke econoom die gelooft in marktwerking. Maar: in dat woord is 'werking' minstens zo belangrijk als 'markt'. Voor die werking is vaker dan we denken regulering nodig. Vooral anti-kartel- en andere mededingings-wetgeving is van essentieel belang. Voor de crisis vertoonde de financiële sector veel kenmerken van onvoldoende concurrentie: zeer hoge winsten, hoge beloningen, hoge kosten (denk aan de woekerpolissen) en een slechte service. Toen vond ik al dat meer regulering op zijn plaats was, en nu helemaal

Ik ben niet de enige die pleit voor meer regulering om de financiële sector gezonder te maken. Ik ben nu even te lui om de bronnen op te zoeken, maar ik heb al pleidooien gelezen om de financiële conglomeraten te splitsen in enkelvoudige dienstverleners. Een spaar- en leenbank heeft nu eenmaal een ander risicoprofiel, een andere tijdshorizon en een andere interne logica dan een merchant bank of een verzekeraar.
Een logische stap verder is het verbieden van een beursnotering voor de meeste van deze enkelvoudige dienstverleners. De korte-termijn focus van de beurs verhoudt zich niet met de tijdshorizon die bijvoorbeeld levensverzekeraars of hypotheekbanken behoren te hebben. Niet voor niets lijken de coöperaties en de onderlinge waarborgmaatschappijen de crisis goed te doorstaan.
En ten slotte lijkt het me verstandig om grenzen te stellen aan de relatieve en absolute omvang van een bank. Als een bank zo groot wordt dat de overheid het zich niet meer kan permitteren om haar om te laten vallen, ontstaat het gevaar van moral hazard: risico's aangaan die eigenlijk onverantwoord zijn omdat er toch een vangnet is.

En dan nu de huiskamervraag. Voor welke sector geldt nog meer dat de overheid het zich niet kan permitteren om hem om te laten vallen en is overheidsbemoeienis dus gerechtvaardigd? Is dat a) de pers of b) de energiesector?

De Ondernemers nemen De Bank over

Bij de huidige koersen hoef je geen Wouter Bos te heten om een bank over te nemen. Wij van De Ondernemers hadden nog niet genoeg gespaard voor de hele ABN Amro, maar konden wel voor een zacht prijsje het filaal aan de Oosterhamrikkade 76 in Groningen op de kop tikken.
Groen en geel zijn veranderd in roze en blauw. Verder blijft alles hetzelfde: als u geld wilt lenen zeggen we nee en als u geld komt brengen laten we het spoorloos verdwijnen.

De artrepreneur: word ondernemer met een WWIK-uitkering

Met mijn bedrijf De Ondernemers werk ik regelmatig voor Kunstenaars & CO, een organisatie die kunstenaars ondersteunt bij het realiseren en behouden van economische zelfstandigheid. Zo kwam ik in aanraking met de WWIK, een prachtige basisbeurs voor startende ondernemers die nog veel te weinig bekendheid geniet. De WWIK geeft je vier jaar lang €700 per maand. Je mag 125% bijverdienen voordat je hierop wordt gekort. Een ideale bodem dus. Het enige lastige is dat de WWIK eigenlijk bedoeld is voor kunstenaars. Maar dat is een breed begrip.

Hoe werkt het?

1. Je schrijft je in bij de Kamer van Koophandel. Zoals alle zelfstandig beroepsbeoefenaren moeten kunstenaars dat tegenwoordig ook. Kies als omschrijving iets als schrijver, fotograaf of vormgever. Kies wat het best past bij je voorgenomen bedrijfsactiviteiten. Als je niets passends weet, kies dan voor 'beeldend kunstenaar', daar valt bijna alles wel heen te praten.
2. Scoor een opdracht (of een paar) van in totaal minstens €1200. Zorg dat de omschrijving op de factuur ook als kunst uitgelegd kan worden ("levering werken t.b.v. ontvangstruimte" als je kapstokken hebt geplaatst).
3. Vraag een WWIK-uitkering aan bij de Sociale Dienst. Vul in dat je "zij-instromer" bent (behalve als je toevallig afgestudeerd bent aan een kunstacedemie). De eis voor een zij-instromer is dat hij in de 12 maanden voor zijn aanvraag minstens €1200 aan zijn kunst heeft verdiend. Vandaar ook punt 2.

En klaar is kees. Vanaf nu ben je artrepreneur. Als je bedrijf goed gaat lopen, betaal je de teveel ontvangen uitkering netjes terug.

O ja, een keer per jaar of zo komt iemand van Kunstenaars&CO controleren of je wel beroepsmatig met kunst bezig bent. Netjes op afspraak, dus als je op tijd begint met niet slapen, niet stofzuigen en niet afwassen is er niets aan de hand.